Otoimmün Sistem Nedir?

Otoimmün sistem kısaca, bağışıklık sistemimizi oluşturan tüm öğelere verilen isimdir.Vücudu, yabancı ve zararlı olan her türlü duruma karşı koruyan doğal ve mucizevi bir yapıdır. İşleyişi ve oluşumu insan hayatının devamı için elzemdir. Ayrıca Otoimmün Hastalıklar gebelik içinde çok önemli bir unsurdur.

Otoimmün Hastalık Nedir Ve Neden Oluşur?

Otoimmün hastalıkların tamamı, bağışıklık sisteminde meydana gelen yanlış uyarılmaların neticesinde ortaya çıkar. Bağışıklık sistemi normal seyrinin dışında çalışmaya başladığında, bunun sonucu olarak bağışıklık sisteminde yer alan bazı ajanlar(antikor), vücudun kendi organ ve dokularına saldırarak harap etmeye başlar. Bunun devamında istenmeyen otoimmün hastalıklar baş gösterir.

Otoimmün hastalıkların neden oluştuğu konusuna gelecek olursak;
•Yanlış beslenme
•Bazı vitaminlerin eksikliği
•Bazı ilaç ve aşıların yanetkilerine maruz kalmak
•Ağır metaller
•Genetik yatkınlık
Son madde de yer alan genetik yatkınlık, çevresel olan diğer unsurlarla birleştiğinde, ortaya otoimmün hastalıkların çıkma olasılığı hayli yüksektir.

Gebelik Üzerine Olumsuz Etkileri Olan Otoimmün Hastalıklar

Bağışıklık sisteminin vücudun doğal yapılarına karşı verdiği savaş, elbette gebelikte annenin bedeninde büyüyen bebek içinde çeşitli olumsuzluklara sebep olmaktadır
İşte bu hastalıklardan bazıları;
•Sistemik Lupus Eritamatozus (SLE)
•Antifosfolipid Antikor Sendromu (AFAS, AFS)
•Romatoid artrit (RA)
•Otoimmün Troid Hastalığı (HAŞİMATO)
Bahsi geçen otoimmün hastalıklar neticesinde oluşan antikorlar, oluşan yeni yapıyı (bebeği) yabancı/zararlı algılayarak anormal yanıtlar oluşturur.

Bunun devamında
•Kandaki pıhtılaşma seviyesinde artış
•Plesental sorunlar
•Enfeksiyon
•Preeklampsi
•Düşükler
•Erken doğum
•Ölü doğum
Gibi gebelikte asla istenmeyen ek hastalıkları beraberinde getirir.

Ne Yapmalı?

SLE ve AFAS özellikle düşüklere sebep olan otoimmün hastalıkların başında gelmektedir.
Düşükle sonuçlanan gebelikler sonucu sebebi anlamaya çalışan anne adayı, otoimmün hastalıklar yönünden mutlaka değerlendirilmelidir. Klinik bulgular ve labarotuvar sonuçları birlikte değerlendirilerek böyle bir hastalığın varlığını alanında uzman bir hekim teşhis edebilir. Bu incelemelerin yapılabilmesi için gidilmesi gereken bölümler;
•İmmünoloji Ve Alerji Polk.
•Romatoloji (İç Hastalıklar)polk.

Otoimmün Hastalık Varlığında Gebelik Süreci Nasıl İlerler?

Bu tür sistemik hastalıklar geçici değildir, ancak ilaç ve uygun tedavi planlarıyla hastalığın semptomlarına yönelik tedavilerle hastaların hayatını idame ettirmesi sağlanır. Kişinin durumu ve hastalığının seyrine göre doktor gerekli tedavi planını çıkaracaktır.
Başta söylediğimiz gibi, hayat boyu devameden bu hastalıklarda ,gebelik sürecinde bir çok sorunla karşılaşılması muhtemeldir. Bunun önüne geçilebilmesi ancak;
•Planlı bir gebelik
•Sıkı ve düzenli takip
•Hastalığa göre uygun dozlarda verilecek ilaçların düzenli kullanımı
•Alanında uzman ilgili romatoloji/perinatoloji doktorları ile mümkündür.

Gebelikte bu hastalıklara genel yaklaşım,düşük molekül ağırlıklı heparin iğne(pıhtı önleyici), kan sulandırıcı haplar ve bağışıklık düzenleyici/baskılayıcı ilaçlarla ilerlemeye yöneliktir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri de düşük molekül ağırlıklı heparin iğnelerin dozunun doğru ayarlanmasıdır. Bu sağlanamazsa düşük, DVT, ölü doğum vb. üzücü sonuçlarla karşı karşıya kalınabilir.
Heparin iğnelerin dozlarının yeterli olduğunu anlamak için ANTİFAKTÖR XA(10A) testine ihtiyaç vardır.
Bu ilaç tedavi planında yer alan herkes için, bu tahlil hayati öneme sahiptir.

Sonuç Olarak;
•Düşük, ileri hafta gebelik kayıpları varsa,
•İlk gebelik normal seyrinde ilerlemiş sonraki gebelikler kayıpla sonuçlanmışsa,
•Otoimmün hastalıkların ortak sayılabilecek belirtileri yaşanıyorsa,
(Bu belirtiler yorgunluk, kas ağrıları, düşük vücut ısısı, sürekli tekrarlayan enfeksiyonlar,cilt döküntüleri, halsizlik, güneş hassasiyeti, eklem ve diğer dokularda ağrı ve şişlikler, ağız içi tekrarlayan yaralar,sebebi bulunamamış karın ağrıları.)

Bu belirtilerin hepsi, herkeste görülmeyebilir bu tür bir rahatsızlıktan şüphe duyduğunuzda, kısa sürede yukarıda belirttiğimiz(bkn:Ne Yapmalı?)polikliniklere başvurarak gerekli testler ve ayrıntılı muayene olunmalıdır.
Sağlıklı Günler
Yazar: Selda Kuruçay