Farklı hastalıklara karşı değişik düzeylerde koruyuculuk sağlayan bebeklik dönemi aşıları hafif ve orta dereceli yan etkilere sahiptir. Sağlıklı bir gelişim gösteren bebeklerin takvime uygun olarak aşılanması, bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşı koruma sağlar.

• Aşı takviminin aksatılmaması bebeğin sağlığı açısından son derece önemlidir.

Virüs ve bakterilere karşı koruma sağlamak için yaptırılan aşılar, toplum genelinde düzenli uygulandığında bazı hastalıkların tamamen ortadan kalkması sağlanabilir. Aşı, kas içine uygulanır ve uygulama yerinde geçici ağrı, hassasiyet ve şişlik olması beklenen bir durumdur.

Bebeklerde Aşı Sonrası Bacakta Sertlik Nasıl Geçer?

Aşı yan etkileri her bebekte farklılık gösterir. Doğal olarak yan etkilerin hafifletilmesi için bebeğin ihtiyaçlarına uygun tedbirler alınmalıdır. Aşıdan sonra bacakta görülen sertlik iğnenin bölgede yarattığı travma etkisidir. Kızarıklığın ve sertlik çevresinde sıcaklık artışının dışında tedavi gerektirmeyen durum ilk 24 saat yakından takip edilmelidir. Önemli sayılan aşı yan etkileri arasında;

• Ateş
• Kusma
• İştahsızlık
• Huzursuzluk ve
• Uyuklama hali sayılabilir.

Yan etkiler her bebekte farklı olsa da aynı bebekte birden fazla yan etki görülebilir. Aşı yan etkileri ebeveyn veya bakım verenler için endişeli bir süreç ve takip gerektirse de aşının faydaları düşünüldüğünde bu durum önemini yitirir.

Aşıların yan etkileri her 4 bebekten 1’inde görülür. Aşının yan etkilerinin aşı vurulduktan kısa bir süre sonra ortaya çıkması beklenir. Etkiler en fazla 2 gün sürer. Bebek ve çocuklara aşıya karşı fobi oluşmaması için önce anne ve babaların sakin kalmaya çalışması ardından bebeklerini sakinleştirmeye çalışmaları ve dikkatlerini dağıtmaları önerilir.

Bebeklerde Aşı Yerinde Sertlik

Sağlık Bakanlığı aşı sonrası sık rastlanan yan etkiler ve yapılması gerekenlerle ilgili bilgilendirmeler yapmıştır. Buna göre bebeklerde aşı sonrası görülebilecek yan etkiler ve yan etkilerle karşılaşıldığında yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir.

1. Aşı uygulanan bölgede sertliğe ağrı, şişlik ve kızarıklık eklenebilir. Kol veya bacakta aşı yapılan yerde oluşan sertlikten sonra bölge yüksekte kalacak şekilde pozisyon verilmelidir. Soğuk uygulama ve parasetamol içeren şuruplar ihtiyaç halinde hekim tavsiyesine uygun olarak kullanılabilir.
2. Bacaktaki sertliğe hafif ateş ve ağrı eklenmesi halinde bebeğe yeterli sıvı verilmeli, hekim tavsiyesine uygun ateş düşürücü kullanılmalıdır.
3. Aşıdan sonra bebekte kusma ve ishal görülmesi halinde beslenme düzeni değiştirilmeli, kusmanın iştahsızlığa yol açması halindeyse en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Bebek aşı takviminde yer alan, hafif ve orta dereceli yan etkilere sahip olan aşılar; hepatit B, verem, karma, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği, çocuk felci ve hepatit A aşısıdır.

Bebeklerde Aşı Yerinin Şişmesi Normal mi?

Aşı takvimi uygulanırken dikkat edilmesi gerekenler vardır. Kontrolleri aksatılmayan bebeklerin aşı takvimi düzenli olarak uygulanır. Aşının uygulama zamanının geçmemesi son derece önemlidir. Zamanı geçen aşıların takviminin yeniden düzenlenmesi gerekir. Buna göre;

• Prematüre doğan bebekler normal ayı geldiğinde aşılanır ve
• Aşı takvimi dışında kalan özel aşıların yapılması hekim önerisiyle ilgili aralıkta uygulanır.

Aşıların en belirgin ve hafif yan etkisi iğne bölgesinde sertlik, kızarıklık, kaşınma ve ağrıdır. Sertlik ve kızarıklıklar kendiliğinden 2-3 gün içinde geçer. Hafif ateş, ağrı ve huzursuzluk halinde hekim onayıyla parasetamol içeren şuruplar kullanılabilir.

Aşının sağlıklı şartlarda korunmasına, son kullanım tarihinin geçmemiş olmasına bakmak sağlık görevlilerinin sorumluluğundadır. Aşılamadan önce ebeveynin yan etkiler konusunda bilgilendirilmesi önemlidir. Aşılanan çocuk durumu anlayabilecek yaştaysa aşının gerekliliği ve hafif yan etkileri hakkında bilgilendirme kendisine yapılmalıdır.

Bebek Aşıları Koldan mı Bacaktan mı Yapılır?

Bebeler 2 yaşına gelene kadar tüm aşılan bacaktan, 2 yaşından sonraysa koldan yapılır. Bacak kaslarının kol kaslarına nazaran daha güçlü yapısı olması sebebiyle aşılar bu bölgeden uygulanır.

Aşı sonrası bacakta oluşan sertlik, huzursuzluk, uykusuzluk ve ağlama olması halinde bebeğin güven duyacağı şekilde sarmalanması ve ihtiyaç halinde şurupla sakinleştirilmesi gerekebilir. Bu süreçte annelerin bebeklerin her zamankinden daha fazla emzirmesi iletişimi destekleyecektir.

Aşı Yan Etkilerinde Ne Zaman Doktora Danışmak Gerekir?

Bebek ve çocuklarda aşıdan sonra hafif ve orta dereceli yan etkiler beklenirken nadiren ciddi sorunlar baş gösterebilir. Doktora danışmayı gerektirecek ciddi yan etkiler arasında; solunum zorluğu, yüzde şişme, alerjik reaksiyonlar ve nöbet sayılabilir. Ciddi belirtilerin ortaya çıkmasının ardından zaman kaybedilmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı ve bebeğe aşıyı yapan hekimin eşzamanlı olarak bilgilendirilmesi önerilir.