Kafa travması, kafa bölgesine alınan sert bir darbe veya düşme sonucunda oluşur. Bebeklerin hassas kafa yapısı nedeniyle bu tür travmalar yetişkinlere nazaran daha ciddiye alınmalıdır. Bebeklerde kafa travmasında ilk 24 ve 48 saat son derece önemlidir.
Yaşanan travma sonrasında bebekte herhangi bir sorun görünmüyor olsa da zaman geçtikçe yeni tepki ve bulgular ortaya çıkabilir. Bu nedenle travma sonrası bebeğin ailesi ya da hastanede hekim tarafından yakın takibi yapılmalıdır.
İçindekiler?
Bebeklerde Kafa Travması Belirtileri Ne Zaman Ortaya Çıkar?
Travmanın şiddetine bağlı olarak ilk belirtiler hemen görülebileceği gibi 48 saatlik süreç içinde yeni bulgular açığa çıkabilir. Yanında refakatçi olan bebeklerin hal ve hareketleri yakından gözlenmeli, açık yara olmasa bile kafatası kırığı veya beyin kanamasından şüphelenilmelidir.
- Bu süre zarfında bebeğin az uyutulması,
- Uykuya daldıkça belli aralıklarla uyandırılarak hareketlerinde bir değişiklik olup olmadığı gözlenmelidir.
Çoğu kafa travmasının beyinde hasara neden olabilecek şiddette olmadığı bilinmelidir!
Bebeklerde Kafa Travması Nasıl Anlaşılır?
Bebekler hareketlendikçe düşme riskleri de artar. Bazı düşmeler hafif bazı düşmeler ciddi yaralanmalara neden olabilir. Ev kazaları da bir başka kafa travması sebebidir. Bebeğin düşerek kafasını yere veya sert bir cisime çarpması en sık karşılaşılan yaralanmalar arasında yer alır. Denge kurmakta zorlanan bebekler bir anlık dikkatsizlik sonucu;
- Banyoda kayabilir
- Geriye doğru düşebilir
- Yataktan aşağı yuvarlanabilir
- Tırmandığı yerden düşebilir
- Ayağı takılıp düşebilir
- Yürüteçte kayabilir veya
- Bisiklet kazası yapabilir.
Bebek ve çocukluk çağı yaralanmaları ve travmalarının en temel sebebi düşme kaynaklıdır. Bu aşamada travmanın şiddetini düşme yüksekliği belirler. Kazanın yaşanmasının ardından ebeveyn ya da bakım verenlerin sakinliğini koruması şarttır. Genellikle düşmeye bağlı kafa travmalarında tıbbi veya cerrahi müdahale gerekmez. En yakın sağlık kurumunun aciline başvurulması gereken durumlarsa;
- Bilinç kaybı
- Şişmiş bir alan
- Boyun yaralanması
- Nefes almada zorluk
- Oluşan kesinin şiddetli kanaması
- Kafatasında içeri göçme
- Fazla sayıda fışkırır tarzda kusma
- Burundan veya kulaktan kan gelmesi
- Nöbet şeklinde sıralanabilir.
Beslenmeyi reddetme, aşırı huzursuzluk, odaklanamama, gözde kayma, istemsiz kasılmalar, titreme veya beklenmedik davranışlar oluşması halinde mutlaka hekime danışılmalıdır.
Bebeklerde Kafa Darbeleri Ne Zaman Tehlikeli?
Kafa darbesinin etkilerinin ne zaman ortaya çıkacağı için kesin bir cevap vermek imkânsızdır. Belirtiler kazanın ardından hemen ortaya çıkabileceği gibi ilk 48 saatlik zaman dilimi içinde de görülebilir. Hafif travmalarda en sık görülen belirtiler;
- Baş ağrısı
- Geçici kafa karışıklığı
- Kulakta çınlama ve
- Mide bulantısıdır.
Orta ve şiddetli kafa travmalarında en sık görülen belirtiler;
- Huzursuzluk
- Denge kaybı
- Fışkırır tarzda kusma
- Kulaktan kan gelmesi
- Etrafa ilginin azalması
- Kol ve bacaklarda güçsüzlük
- Uyku hali veya bebeği uyandırmada zorluktur.
Bebeklerde kafa travmasından sonra sayılan şikâyetlerin en az biri veya birden fazlası fark edildiğinde zaman kaybedilmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Kafa Travması Belirtileri Kaç Gün Sürer?
Kafa travmasının ardından bebeklerin hal ve hareketlerinin yakın takibi darbenin şiddetine göre değişebilir. Varsa semptomların izlenmesi ve herhangi bir durum değişikliğinde doktora başvurulması tavsiye edilir.
- Travmaya maruz kalan bebek 6 aydan küçükse
- Darbeden saatler geçmesine rağmen ağlaması durmuyorsa veya
- Darbe kafanın riskli bir bölgesinde oluştuysa müdahale gerekliliği hekim tarafından kararlaştırılmalıdır.
Hasar alan bölgenin soğuk kompresle sarılması, bebeğe güven duygusu aşılanarak sakinleştirilmesi ve hasar gören bölgeye onarıcı krem sürülmesi sürecin doğru yönetildiğini gösterir.
Bebeklerde Kafa Travması Sonrası Yapılması Gerekenler
Darbenin ardından tıbbi yardım gerekliliği ortaya çıkmışsa;
- Beklerken bebek baş ve omuzları hafif yüksekte kalacak pozisyon sağlanmalı, hareket ettirilmemelidir.
- Kanamalı bir durum oluşması halinde bölgeye steril bir bez yardımıyla baskı uygulanmalıdır.
- Dolaşım sisteminin kötüye gitmesi halinde yaşam desteğine başlanmalıdır.
Bebeklerde kafa travmasından sonra; huzursuzluk yaşanabilir. Bölgede oluşan şişlik ve morarmanın tamamen iyileşmesi birkaç haftayı bulabilir. Kesi oluşması halinde bölgeye ikinci gün pansuman yapılırken ilk haftanın sonunda dikişler alınabilir. Hekimin farklı bir tavsiyesi olmaması halinde bebekler travmadan 24 saat sonra yıkanabilirler.
Bebek ve Çocukları Kafa Travmalarından Korumanın Yolları
Bazı durumlarda kazalardan korunmak mümkün olamasa da darbenin yaratacağı etki hafifletilebilir. Hiçbir risk almamak için bebek ve çocuklar oyun oynarken ya da sevilirken hoplatılmamalıdır.
- 2 yaşından küçük çocuklar düşme riskine karşı odada tek başına bırakılmamalıdır.
- 5 yaşından küçük çocukların merdivenlerden tek başına inmesine izin verilmemelidir.
- Kafa travmalarına karşı devrilme riski taşıyan eşyalar sabitlenmelidir.
- Bisiklet, paten veya scootera binen çocukların kask kullanması sağlanmalıdır.
Trafik kazaları da kafa travmasına neden olabilir. Seyahat eden bebek ve çocukların araç içinde mutlaka yaşlarına uygun özelliklerle tasarlanmış oto koltuğuna oturtulması ve kemerle bağlanması kaza ihtimalinde darbe riskini en alt seviyeye çekecektir.
